Hướng dẫn phân tích mô hình SWOT từ A-Z chi tiết nhất

Mô hình swot giúp phân tích các yếu tố quan trọng bên trong và ngoài doanh nghiệp để từ đó thiết lập nên các chiến lược cũng như kế hoạch kinh doanh phù hợp. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn phân tích mô hình swot từ A-Z chi tiết nhất.

1. Mô hình swot là gì?

SWOT là viết tắt của 4 từ:

– Strengths (thế mạnh)

– Weaknesses (Điểm yếu)

– Opportunities (Cơ hội)

– Threats (Thách thức)

Mô hình SWOT là mô hình (hay ma trận) phân tích kinh doanh nổi tiếng dành cho mọi doanh nghiệp muốn cải thiện tình hình kinh doanh bằng định hướng đúng đắn và xây dựng những nền tảng phát triển vững chắc.

2. Nguồn gốc của mô hình swot

Như những thông tin được thu thập từ Wikipedia thì vào những năm 1960 đến năm 1970, Viện Nghiên cứu Standford, Menlo Park, California đã tiến hành một cuộc khảo sát tại hơn 500 công ty có doanh thu cao nhất do Tạp chí Fortune bình chọn để tìm ra nguyên nhân vì sao nhiều doanh nghiệp thất bại trong việc thực hiện kế hoạch cũng như đưa ra chiến lược kinh doanh phù hợp.

Nhóm nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Standford cho rằng: Để có thể tìm ra nguyên nhân thất bại, doanh nghiệp nên bắt đầu bằng cách đánh giá ưu điểm và nhược điểm của mình dựa vào các yếu tố bên trong doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng nên xác định được những yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng tốt hoặc xấu tới việc kinh doanh của doanh nghiệp,

Nhà lãnh đạo có thể bắt đầu bằng cách tự đặt câu hỏi về những điều “tốt” và “xấu” ở cả hiện tại và tương lai.

Những điều “tốt” ở hiện tại là “Những điều hài lòng” (Satisfactory), và những điều “tốt” trong tương lai được gọi là “Cơ hội” (Opportunity); những điều “xấu” ở hiện tại là “Sai lầm” (Fault) và những điều “xấu” trong tương lai là “Nguy cơ” (Threat).

Công việc này được gọi là phân tích SOFT. Năm 1964, nhóm nghiên cứu quyết định đổi chữ F thành chữ W và từ đó SOFT đã chính thức được đổi thành SWOT.

3. Phân tích swot là gì?

Phân tích swot hiểu đơn giản là phân tích 4 yếu tố cốt lõi của từng từ trong cụm từ viết tắt swot.

Doanh nghiệp tiến hành phân tích mô hình swot trong marketing qua các khía cạnh sau:

• Thế mạnh: Đặc điểm doanh nghiệp hoặc dự án đem lại lợi thế cạnh tranh so với đối thủ cạnh tranh.
• Điểm yếu: Đặc điểm doanh nghiệp hoặc dự án khiến doanh nghiệp hoặc dự án yếu thế hơn so với đối thủ.
• Cơ hội: Nhân tố môi trường có thể khai thác để giành được lợi thế.
• Thách thức: Nhân tố môi trường có thể tác động tiêu cực đến doanh nghiệp hoặc dự án.

4. Cách làm mô hình swot

Thông thường sơ đồ SWOT được trình bày dưới dạng ma trận 4 ô vuông tượng trưng cho 4 yếu tố chính. Tuy nhiên doanh nghiệp có thể trình bày nhiều hình thức khác nhau. Cơ bản, việc phân tích mô hình swot được dựa vào các yếu tố và thực hiện như sau:

Strength – Thế mạnh

Strength – Thế mạnh ý chỉ các yếu tố mà doanh nghiệp đã làm tốt như: văn hoá công ty; môi trường làm việc; chiến lược kinh doanh độc đáo; địa thế kinh doanh thuận lợi; nguồn lực nhân viên trẻ giàu nhiệt huyết hay sếp giỏi xuất chúng,…

Từ các điểm mạnh đã có thì nhiệm vụ của doanh nghiệp phải tìm kiếm để mở rộng yếu tố điểm mạnh mà công ty cần có. Hãy xác định điểm mạnh cốt lõi của doanh nghiệp bằng cách đặt các câu hỏi sau:

• Khách hàng yêu thích điều gì về doanh nghiệp của bạn? Cách phục vụ hay sản phẩm?

• Doanh nghiệp bạn vượt trội hơn đối thủ nhờ điểm nào?
• Đặc tính thương hiệu (brand attribute) thu hút nhất của doanh nghiệp bạn là gì?
• Doanh nghiệp có ý tưởng bán hàng độc đáo nào đang ấp ủ?
• Nhân sự có phải vũ khí quan trọng mà doanh nghiệp bạn có?

Thêm vào đó, doanh nghiệp cũng cần nghĩ và so sánh với đối thủ. Chẳng hạn nếu tất cả đối thủ khác đều cung cấp sản phẩm chất lượng cao thì dù bạn có sản phẩm tốt thì đó cũng chưa hẳn là lợi thế của bạn.

Weakness – Điểm yếu

Bên cạnh việc xác định điểm mạnh thì doanh nghiệp cũng cần liệt kê, phân tích kỹ những thiếu sót mà doanh nghiệp đang mắc phải trong khi lập bảng swot.

• Hãy suy nghĩ xem điều gì khiến kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp không hiệu quả?
• Khách hàng không hài lòng về doanh nghiệp hay sản phẩm của bạn?

• Xem xét lại các feedback, review, đánh giá sản phẩm dịch vụ
• Hãy đặt câu hỏi tại sao tỉ lệ huỷ đơn cao, khách không quay lại sử dụng dịch vụ?
• Xem xét điều gì đối thủ có mà bạn thì không?

Đối với điểm yếu, bạn cũng phải có cái nhìn tổng quan về khách quan và chủ quan: Đối thủ có đang làm tốt hơn bạn không? Những điểm yếu người khác thấy mà bạn không nhận ra? Hãy thành thật và thẳng thắn đối diện với điểm yếu của mình.

Opportunity – Cơ hội

Yếu tố thứ 3 khi phân tích swot là Opportunity – Cơ hội.

Doanh nghiệp bạn đang có được những cơ hội gì? Doanh nghiệp bạn đang nhận được lời mời hợp tác truyền thông? Doanh nghiệp được tài trợ giá tốt trên sàn thương mại điện tử? Tất cả điều đó đều là cơ hội.

Hãy tận dụng triệt để những cơ hội đến từ:

• Xu hướng trong công nghệ và thị trường
• Thay đổi trong chính sách chính phủ liên quan đến lĩnh vực của bạn
• Thay đổi về mặt xã hội, dân số, lối sống …
• Sự kiện địa phương
• Xu hướng của khách hàng

Một số phương pháp để không bỏ lỡ cơ hội mà doanh nghiệp mình đáng được nhận để phát triển đó là:

• Tìm kiếm những kênh quảng cáo tiềm năng mà doanh nghiệp chưa triển khai.
• Thay đổi quy trình chăm sóc khách hàng, tiếp cận khách tiềm năng để phát triển cơ hội của mình.

• Phương pháp tối ưu quy trình làm việc liên phòng ban giúp hiệu quả hơn.
• Tìm kiếm ngân sách, công cụ hoặc tài nguyên nào khác mà doanh nghiệp chưa tận dụng hết mức để khai thác.

Threat – Rủi ro

Yếu tố cuối cùng của phân tích swot là Threat – Thách thức. Rủi ro là mọi thứ có thể ảnh hưởng đến khả năng thành công hoặc tăng trưởng của doanh nghiệp.

Rủi ro này có thể bao gồm nhiều yếu tố như: đối thủ cạnh tranh mới nổi, thay đổi về luật pháp, rủi ro trong xoay chuyển tài chính và hầu như mọi thứ khác có khả năng tác động tiêu cực cho tương lai của doanh nghiệp hay kế hoạch kinh doanh.

Dù vậy, tất nhiên sẽ có nhiều thách thức hay rủi ro tiềm tàng mà doanh nghiệp phải đối mặt, mà không thể lường trước được, như thay đổi môi trường pháp lý, biến động thị trường, hoặc thậm chí các Rủi ro nội bộ như lương thưởng bất hợp lý gây cản trở sự phát triển của doanh nghiệp.

Đánh giá rủi ro rất khó, doanh nghiệp cần phải phân tích môi trường kinh doanh dựa trên chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ. Tóm lại hãy chắc chắn rằng doanh nghiệp không bỏ sót các yếu tố bên ngoài như quy định của nhà nước, sự biến động thị trường để đánh giá rủi ro chuẩn xác nhất.

Kết hợp các yếu tố trong mô hình swot thì lúc này chúng ta có: Phát triển điểm mạnh, cải thiện điểm yếu, chuyển hóa rủi ro, nắm bắt cơ hội.

Trên đây là toàn bộ thông tin về cách phân tích mô hình swot, hy vọng bài viết giúp ích cho bạn đọc và có lợi giúp quý doanh nghiệp.